روش‌های مختلف کنترل گلخانه هوشمند و انواع ان  

امروزه به علت تغییرات شرایط آب و هوایی، کاهش منابع کافی برای کشاورزی،‌ افزایش جمعیت و… صنعت کشاورزی تحت تاثیر قرار گرفته است، به همین دلیل است که سیستم کشاورزی در جهان به سمت کشت های گلخانه ای کشانده شده است زیرا  استفاده از گلخانه ها این مزیت را دارد که می توان در هر شرایط آب و هوایی و در هر فصلی از سال گیاه مورد نظر خود را پروش دهیم اما مراقبت از گلخانه نیازمند حضور تمام وقت افراد برای رسیدگی به گیاهان و ایجاد شرایط مطلوب آب و هوایی برای آنها می باشد. برای اینکه بتوانیم همشیه و در همه جا از وضعیت گلخانه باخبر باشیم بهتر است از سیستم کنترل هوشمند گلخانه استفاده کنیم. با این روش به صورت انلابن و در همه جا می‌توانیم گلخانه خود را کنترل کنیم.

گلخانه چیست؟

گلخانه فضای محدود و قابل کنترلی برای گیاهان می باشد که بوسیله آن می توان شرایط محیطی مناسبی را برای رشد گیاهان در همه طول سال ایجاد نمود. در واقع در یک گلخانه می توان تنطیم نمود که گیاه تا چه مقدار از عواملی مانند آب، نور، غذا، رطوبت، حرارات و… استفاده نمایند تا گیاهان بهره روی بیشتر و محصول با کیفیت تری داشته باشند. فضای گلخانه بوسیله یک پوشش شفاف پوشانده می شود در نتیجه انرژی خورشیدی درون گلخانه به دام خواهد افتاد. این پوشش شفاف گیاهان را در فصل گرما و سرما حفظ خواهد کرد. گلخانه ها گیاهان را در برابر عوامل طبیعی مانند باد، یخبندان، تگرگ، سرما زدگی، برف و… محافظت می نماید و مانع از بین رفتن گیاهان می شود.

گلخانه هوشمند چیست؟

گلخانه هوشمند به گلخانه ای گفته می شود که همه عملیات های مراقبتی گیاه مانند آبیاری، تغذیه و کود دهی، سم پاشی گیاهان، رطوبت خاک، ph خاک، کنترل دما و رطوبت محیط گلخانه،‌ فشار هوای دورن گلخانه،تهویه محیط، میزان گاز CO2 و… به صورت هوشمند و توسط سیستم های کنترل از راه دور گلخانه انجام می شود. پس نیازی نیست نیروی کار همیشه داخل گلخانه داشته باشیم  و مراقبت‌های گیاه را به صورت دستی انجام دهیم بلکه همه این‌ها به صورت کاملا توسط کنترلر انجام می‌شود. در گلخانه هوشمند حسگر و سنسور‌هایی وجود دارد این سنسور‌ها اطلاعات لازم ررا اندازه گیری و به سیستم کنترلی ارسال می‌کند. سیستم کنترلی با پردازش اطلاعات دستورات لازم را برای فراهم اوردن شرایط جوی مناسب برای رشد گیاه را ارسال می‌کند. و دز نتیجه شرایط گلخانه ایده‌ال رشد گیاه می‌شود.

چه پارامتر‌هایی در می‌توان با اسشتفده از کنترلر هوشمند کنترل کرد؟

ابیاری و کود دهی

مهم ترین بخش در یک گلخانه هوشمند، آبیاری گیاهان می باشد. برای اینکار می توان از تایمر آبیاری هوشمند استفاده نمود و بوسیله آن می توان مدت زمان آبیاری،‌ تعداد آبیاری و میزان آن را تنظیم نمود. البته این سیستم توصیه نمی‌شود چون در گلخانه‌های صنعتی جواب‌گو نیستند. برای مثال شرایط ابیاری بعضی از گل‌‌ها به گونه‌|‌ای است که در صورت خشک شدن خاک نیاز به ابیاری دارند. برای این کار باید از یک سیستم هوشمند‌تر و سنسور اندازه‌ گیری رطوبت استفاده کرد.برای گلخانه‌هی صنعتی بهتر است از سنسور و سیستم کنترلی استفده کرد.

در سیستم سنتی، ابیاری و تشخیص میزان رطوبت به صورت چشمی انجام می‌شود. و داده‌های دریافتی نمی‌تواند قابل تحلیل باشد. در بعضی گیاهان ابیاری چندین بار در روز انجام می‌شود. و باید شب هم ابیاری انجام شود. و امکان ابیاری در ساعت مشخص برای اپراتور وجود ندارد.

 رطوبت گلخانه

سیستم کنترلی

سیستم کنترل از راه دور گلخانه با استفاده از سنسور رطوبتی که در فضای گلخانه نصب شده می تواند میزان رطوبت محیط را تشخیص داده و در صورتی که میزان رطوبت از مقدار تعیین شده کمتر یا بیشتر باشد شما را بوسیله تماس و یا ارسال پیامک مطلع نموده تا گیاهان آسیب نبینند.

سیستم سنتی

در سیستم سنتی امکان برسی و اندازه گیری دقیق برای رطوبت وجود ندارد. بیشتر به حالت تجربی و چشمی رطوبت خاک را اندازه گیری می‌کنند.

کنترل دمای محیط گلخانه

سیستم کنترلی

در این سیستم چنانچه یک ترموستات هوشمند در گلخانه نصب نمایید و دمای مجاز گیاهان را برای آن تعیین کنید، در صورتی که دمای محیط گلخانه از دمای تعیین شده بالا و یا پایین تر برود این ترموستات به صورت خودکار دما را به دمای مطلوب گیاهان می رساند به این صورت می توان دمای مناسب گیاهان را در گلخانه فراهم نمود.

 سیستم سنتی

در این سیستم بیشتر از بخاری و هیتر برقی برای سیستم گرمایشی استفاده می‌کنند. در این روش شاید بشود دما را با دماسنج اندازه گیری کرد. ولی ممکن است در طول شب دما بالا و پایین شود. و گیاهان شما را خراب کند.

تنظیم تهویه محیط

سیستم کنترلی

ایجاد تهویه مناسب امری مهم و حیاتی برای گیاهان گلخانه هوشمند محسوب می شود برای این منظور لازم است که از سیستم های تهویه مناسب برای گلخانه بهره ببرید. تهویه در طول شبانه روزی یک بار انجام نمی‌شود. با فزایش رطوبت تهویه باید انجام شود تا گیاهان اسیب نبینند. سیستم کنترلی این کار را به صورت اتوماسیون انجام می‌دهد.

سیستم سنتی

 داده‌های دریافتی در این روش اصلا قابل تحلیل نیست. و بیشتر به حالت تجربی انجام می‌شود. برای همین درگلخانه‌های صنعتی اصلا از این روش استفاده نمی‌شود.

 میزان روشنایی گلخانه

سیستم کنترلی

در یک گلخانه هوشمند به راحتی می توان روی خاموش و روشن نمودن چراغ ها از راه دور تسلط داشت و در صورت لزوم میزان روشنایی را تنظیم نمود. البته این کار به صورت اتوماتیک انجام می‌شود. میزان روشن بودن و ساعت روشن خاموش شدن در این سیستم کنترل می‌شود. ولی در سیستم سنتی این کار به صورت دستی انجام می‌شود. و ممکن است روشن خاموش شدن نامنظم باشد و چرخه نور بهم بریزد، واین کار به گیاه شما اسیب می‌زند.

استفاده از گلخانه هوشمند چه مزیت‌هایی دارد؟

امکان کنترل گلخانه از راه دور و صرفه جویی در زمان

اگر گلخانه شما مجهز به یک سیستم کنترل از راه دور گلخانه نباشد می بایست زمان زیادی را در گلخانه سپری کنید تا به صورت دستی تنظیمات را انجام دهید اما با به کار گیری گلخانه هوشمند به سادگی و از راه دور بسیاری از کارهای گلخانه را انجام خواهید داد در نتیجه از اتلاف زمان جلوگیری خواهد شد. شما با یک گوشی هوشمند می‌توانید تمام پارامتر‌های گلخانه را از راه دور کنترل کنید. این کار باعث می‌شود نیروی کاری شما در داخل گلخانه به حداقل برسد.

بهبود و افزایش بهره‌وری گلخانه

بهره وری در یک گلخانه هوشمند می تواند باعث بهبود کیفیت محصولات را به دنبال داشته باشد به علت اینکه همه نیاز‌های  گیاه به صورت اتوماتیک و خودکار و بدون هیچ نقصی تامین شده و در نتیجه گیاه به بهترین حالت ممکن رشد خواهد نمود. حتی این کار در طول شب که شما خواب هستید همه انجام می‌شود. و سیستم کنترلی مثل یک پرستار از گیاه شما مراقبنت می‌کند. افزایش کیفیت محصول باعث  افزایش درامد گلخانه شما نیز خواهد شد.

صرفه جویی در هزینه و انرژی

از بهترین اثرات نصب سیستم کنترل از راه دور گلخانه صرفه جویی در هزینه و انرژی می باشد. با افزایش قیمت انرژی این ایتم بیشتر به چشم می‌اید و در اینده بیشتر متوجه این خواهید شد. با استفاده از این روش از مصرفی بیهوده انرژی جلوگیری خواهد شد. زیرا تنظیمات این سیستم ها بگونه ای است که دقیقا براساس شرایط محیطی و نیاز گیاه می باشد و از مصرف بیهوده انرژی جلوگیری می نماید. مثلا شما می توانید از راه دور چراغ های اضافی یا دستگاه های برقی اضافی را خاموش نمایید و یا با آبیاری متناسب با نیاز گیاه از هدر رفت آب جلوگیری نمایید. البته همه این‌ها به صورت اتوماسیون انجام می‌شود و نیازی نیست شما کاری انجام دهید. چون زمان و مدت ابیاری مورد نیاز گیاه برای سیستم تعریف می‌شود.

 با توجه به نیاز و استراتژی برنامه ریزی کنید

شما می توانید تنظیمات مورد نظر را به حافظه گلخانه هوشمند وارد نمایید تا در صورت تغییر شرایط محیطی مطابق آنچه که شما دستور داده اید عمل نماید. یعنی همه سنسور‌های داخل گلخانه قابل برنامه ریزی هستند و باتوجه به کشت شما می‌توان ان را تغییر داد

خلاصه

با داشتن گلخانه هوشمند ، کشاورزان می توانند محیطی را برای محصولات خود سازماندهی کنند که با دارا بودن آب و هوای هوشمند و جو حساس به تغذیه موجب افزایش کیفیت محصولات زراعی گلخانه خود شوند. و با کاهش مصرف و همچنین کاهش مصرف انرژی می‌تواند راه‌حل مناسبی برای کشاورزان و سرمایه‌گذاران باشد. با بکار گیری سنسور ‌های مختلف برای اندازه گیری پارامتر‌های مختلف شرایط محیطی و جوی مناسبی را برای گیه فراهم می‌کند. و همه این پارامتر‌ها از طریق گوشی هوشمند قابل نظارت و  تغییر است. و نیروی کار داخل گلخانه به حداقل می‌رسد.